Nieuw op de kaart: cider uit de Nederlandse hoogstamboomgaard

1 augustus 2023


Teun Durlinger van Elegast

Nieuw op de kaart van Villa Augustus: Farmhouse Saison, een appelcider van de mannen van Elegast uit het Utrechtse Langbroek. Elegast werd in 2016 opgericht door Arjen Meeuwsen en Teun Durlinger. Zij zijn de eerste en vooralsnog enige fulltime producenten van cider binnen onze grenzen. Anders dan in Frankrijk, Engeland en Spanje wordt het in Nederland nog niet heel veel gedronken. Maar Arjen en Teun zijn ervan overtuigd dat daar snel genoeg verandering in komt nu steeds meer restaurants, bars en cafés deze gefermenteerde wijn van appels of peren gaan schenken.

De Elegast-ciderij is nog maar kortgeleden van een landgoed in Hilversum naar een bedrijfspand in het landelijke Langbroek verhuisd. Binnen een straal van vijftig kilometer bevinden zich daar alle oude hoogstamboomgaarden en de voedselbossen waar Arjen en Teun hun appels en peren van betrekken. In de ruime ‘cave’ die ze nu op het erf van een boerderij huren, maken ze van die oogsten een assortiment ciders die heel verschillend van elkaar smaken. 

Alternatief aan tafel

Die verschillen treden onder andere op doordat elk appel- en perenras tijdens de groei en in het proces van natuurlijke vergisting zijn eigen smaak ontwikkelt, zoals ook het terroir van een onbespoten, oude boomgaard daarin een belangrijk aandeel heeft. Daarnaast kunnen ciders ook zacht, fris, zoet, zuur en laag- of hoogalcoholisch worden geproduceerd door ze onderling te blenden, en door ze op eiken whisky-, rum-, wijn- of calvadosvaten te laten rijpen.

In al die wisselende hoedanigheden kunnen ze aan tafel worden gecombineerd met alle gerechten waarbij je anders een witte of rode wijn zou drinken, waaronder charcuterie, kazen, varkens- en rundvlees.

'Funky farmyard-aroma'

Elegast produceert betaalbare ciders in blik die worden verkocht in bars en cafés die zich hebben gespecialiseerd in natuurwijnen en/of craftbieren, terwijl ze eveneens al verkrijgbaar zijn in enkele supermarkten. En het bedrijf levert op fles al geruime tijd een of meer high end-ciders aan restaurants als Villa Augustus en Renilde in het Boijmans Depot in Rotterdam. 

De Farmhouse Saison op onze kaart dankt zijn naam aan de Saison-biergist die aan het geperste appelsap is toegevoegd. De Farmhouse rangschikt zich daarmee onder de zogeheten ‘hard ciders’, de variant met bittere, aardse tonen en een ‘licht funky farmyard-aroma’, zoals ze het bij Elegast omschrijven. Los nog van dat biergist associëren veel mensen cider toch wel eerder met bier dan met wijn, omdat er gemiddeld slechts sprake is van zo’n 6,5 procent alcohol. 


Rozenbloesem

Met wijn heeft cider dan weer gemeenschappelijk dat het een seizoensproduct is. Zodra het fruit van de bomen komt, wordt dat uitgeperst en gist het heel de winter bij koude temperaturen door totdat rond Pasen het eerste sap kan worden gebotteld. In Engelse pubs en in Frankrijk stellen liefhebbers over het algemeen prijs op de laag-alcoholische, zoete concentraatciders die ook in de Nederlandse supers in de schappen staan en in de horeca worden geschonken (Apple Bandit). De mannen van Elegast zetten daarentegen liever in op ciders met een hoge complexiteit en daardoor ook interessantere smaken. 

Zo proeft een cider van de Canadese appelsoort Kerr helemaal niet naar appel maar naar rozenbloesem en ziet de vrucht eruit als een pruim. Elk najaar brengt Elegast weer een aantal kleine batches van speciale ciders op de markt die de inhaalslag met natuurwijnen en speciaalbieren kunnen bespoedigen. Want inderdaad, zo geeft Teun moeiteloos toe, vergeleken bij het succes van die twee, met een scherp oog voor duurzaamheid en ambachtelijkheid geproduceerde dranken is cider onder een jong uitgaanspubliek nog lang zo hip niet. 

 Sidekick van Karel de G.

Toch, het gaat ervan komen, verzekert de in Wageningen als communicatiewetenschapper afgestudeerde ondernemer. ‘We groeien met Elegast in gestaag tempo. We zitten in dezelfde flow als de microbrouwers van bier en de makers van natuurwijnen. We liften op hun populariteit mee en verwerven binnen dat drankensegment nu ook ons eigen gezicht.’

De naam ‘Elegast’ is in dit verband dan ook niet zomaar gekozen, voegt Teun eraan toe. ‘Elegast was in dat oudst bekende Nederlandse verhaal de creatieve, vindingrijke sidekick van Karel de Grote. Hij is het avontuurlijke personage waarmee makers van cider, natuurwijn en speciaalbier en onze doelgroepen zich kunnen identificeren.'

Meer informatie over de ciders van Elegast vind je hier.