Van 19 oktober tot en met 23 maart 2025 te zien in het Dordrechts Museum: Liberté! | Ary Scheffer en de Franse romantiek. Combineer een bezoek aan deze groots opgezette tentoonstelling met een speciaal hotelarrangement in Villa Augustus! Meer informatie hierover onder aan dit verhaal.

Arie Johannes Lamme: 'Ary Scheffer aan het werk in zijn grote atelier bij zijn woonhuis aan de Rue Chaptal 16 te Parijs' (detail), 1851. Collectie Dordrechts Museum.

Wie was Ary Scheffer?

De van oorsprong Dordtse kunstenaar Ary Scheffer (1795-1858) vestigde zich al op jonge leeftijd in Parijs en groeide er uit tot de spil van de Franse romantiek. Uit zijn nalatenschap verwierf het Dordrechts Museum wereldwijd het grootste aantal schilderijen en tekeningen van zijn hand. In Liberté! worden ze tentoongesteld met bruiklenen van zijn werk uit onder meer de collecties van het Louvre, het Kasteel van Versailles en Museum Belvedere in Wenen.

'Scène uit de julidagen', Ary Scheffer 1831. Collectie: Fondation Josée et René de Chabrun. Foto Alberto Ricci

Met werken ook van Géricault, Delacroix en Ingres

Tegelijk met die van Ary Scheffer zijn in Liberté! ook doeken van zijn Franse tijdgenoten Théodore Géricault, Eugène Delacroix en Jean-Auguste-Dominique Ingres te zien. Gezamenlijk ontketenden zij in het negentiende-eeuwse Parijs een revolutie in de schilderkunst, die onder hun invloed  veel persoonlijker werd.

In hun werk zinderde het van de emoties, vrijheidsliefde en andere idealen, die Scheffer onvermoeibaar doorgaf aan de vele jonge kunstenaars die in zijn atelier lessen van hem volgden. De beeldhouwer Augustue Bartholdy, die later het Vrijheidsbeeld in New York zou ontwerpen, was een van hen.

Ary en Henry Scheffer: 'De drie broers in een landschap', 1824. Collectie Dordrechts Museum

Kind aan huis bij de Franse koning

Scheffer omringde zich ook regelmatig met spraakmakende, gelijkgestemde geesten in het Franse culturele leven, zoals de schrijvers George Sand en Charles Dickens, en de componisten Liszt en Chopin.

Op zijn beurt was Scheffer zelf een graag geziene gast aan het hof van Louis-Philippe van Orléans, de latere koning van Frankrijk, wiens kinderen hij eveneens leerde tekenen en schilderen. Onder anderen Vincent van Gogh en Paul Cézanne waren uitgesproken bewonderaars van de ‘geniale’ oud-Dordtenaar.

'Course de cheveaux à Epson', Théodore Géricault 1821.

You love him or hate him

Opmerkelijk daarom dat diezelfde Ary Scheffer, deels al bij leven, veel van zijn aanzien zag verdampen. Zo typeerde Charles Baudelaire de kunst van Hollandse/Franse meester in 1846 als ‘sentimentele apekool’, terwijl deze ook lang na zijn dood nog op vernietigende kritieken mocht rekenen.

‘Er is bijna geen andere kunstenaar denkbaar die zo hemelhoog geprezen is en zo diep verguisd. You love him of hate him’, schreef conservator Sander Paarlberg van het Dordrechts Museum in 2008 al in het boekje Ary Scheffer/Portret van een Franse schilder uit Dordrecht (verkrijgbaar in de markt van Villa Augustus).

Nieuwe tijden, nieuwe bewonderaars

De  dichtgetimmerde sterrenstatus die een Rembrandt, een Vermeer en een Van Gogh postuum ten deel is gevallen, moet Ary Scheffer dan ook ontberen. Voor iedereen die in Liberté! voor het eerst met zijn brede oeuvre kennismaakt, strekt dat allicht tot voordeel.

Per slot van rekening biedt dat bezoekers volop ruimte om zich geheel op eigen gezag een indruk van de man en zijn werk te vormen. En, écht een dingetje van de tijdgeest natuurlijk: ongetwijfeld dat hij er met koning Louis-Philippe, Van Gogh, Cézanne en tv-presentator Philip Freriks dan toch weer ineens een heleboel bewonderaars bij krijgt.

Dordrechts Museum. Foto: Ries van Wendel de Joode.

Salons

Het Dordrechts Museum omlijst de tentoonstelling Liberté! onder meer met een drietal Salons. Zulke bijeenkomsten rondom kunst, muziek, literatuur en politiek werden ten tijde van de Romantiek (in huiselijke kring) ook al georganiseerd. Cultuurjournalist Yuki Kho leidt de avonden en ontvangt dan conservatoren, kunstcritici, filosofen en musici met live-optredens. Data:  21 november, 23 januari en 27 februari. Meer informatie hierover op de site van het museum.

Arrangement Dordrechts Museum: Liberté!

Boek een kamer in Villa Augustus en bezoek in het Dordrechts Museum de tentoonstelling Liberté! Het arrangement bestaat uit een overnachting  inclusief ontbijt voor twee personen, gratis gebruik van twee fietsen en twee entreebewijzen voor het museum.

Je ontvangt bovendien de luxe Liberté!-catalogus en koffie met een taartje in het restaurant van Villa Augustus. Dit alles met een korting van € 50 euro ten opzichte van de reguliere prijzen. Het arrangement kan online worden geboekt. Let op: het Dordrechts Museum is op maandagen gesloten. 

Fietsend naar het Dordrechts Museum

Het is tevens mogelijk om een overnachting in Villa Augustus te combineren met alleen twee gratis dagtickets voor het museum. Boek deze extra optie bij het reserveren van je kamer. Gedurende je verblijf kun je dan ook kosteloos beschikken over twee hotelfietsen en gebruikmaken van het ontbijtbuffet in ons restaurant. Het Dordrechts Museum bevindt zich op zo’n tien minuten fietsen van het hotel.