Het tuinjaar in zes trefwoorden

25 oktober 2022


Kate en Karlijn (l), twee van de tuinvrouwen van Villa Augustus

Er komt voorlopig nog wel het een en ander uit de moestuin, maar nu al kunnen Kate en Karlijn terugkijken op een van hun beste seizoenen ooit. 2022 was een topjaar voor de tuinvrouwen van Villa Augustus en van Landgoed Dordwijk. Op een enkele tegenvallende oogst (die van de aardbeien) na, overtroffen alle aangeplante groenten en het plukfruit zichzelf. Er was van alles veel, heel veel. En de opbrengsten waren nog van de mooiste kwaliteit bovendien. Het tuinjaar in zes trefwoorden.


Tuinman Hugo

1. Het weer

De zomerse hitte van 2022 leverde in Villa Augustus en Dordwijk amper problemen op, integendeel. De aanhoudende droogte werd effectief bestreden door beide moestuinen regelmatig met water uit de directe omgeving te beregenen. Alle gewassen bleven daardoor prima gedijen. 

Door de mediterrane temperaturen in juli en augustus konden ze ook veel vroeger dan gewoonlijk worden geoogst. Waarna het tuinteam in een verhoogd tempo weer kon beginnen met het opnieuw inzaaien van de groentebedden. Ja, voor de tuin was het weer optimaal, beamen Kate en Karlijn, maar reken maar dat ze zelf wat hebben afgezien onder de brandende zon. 

Oogst van de Gros Maroc in de zustertuin op Landgoed Dordwijk

2. Gros Maroc

De superdruif van Landgoed Dordwijk bewonder je met al meteen het water in je mond. Geen tafeldruif in de kassen van onze zustertuin die er zo lekker uitziet als de Gros Maroc. Groter, sappiger en van een dieper donkerblauw krijg je ze niet (of het zou op schilderijen van oude Hollandse meesters moeten zijn). 

 De Gros Maroc groeide tot en met dit jaar alleen op Dordwijk, maar een tiental stekken ervan wordt binnenkort ook in Villa Augustus aangeplant. Oké, dan duurt het nog wel een jaar of vier voordat de druif vrucht gaat dragen, maar het is het wachten meer dan waard. 

 Ook de andere druivenrassen en bessen die we in Villa Augustus en op Dordwijk kweken, deden het fantastisch. We serveerden de oogst zoals elk jaar te doen gebruikelijk bij het ontbijtbuffet in het restaurant, we bakten er onze fruittaartjes en desserts mee, en de druiven sierden onder andere ook de pizza-gorgonzola die we in augustus buiten de vaste kaart om bakten.


3. Borlotti’s

Liefhebbers van bonen zullen dit jaar een vreugdesprongetje in onze markt hebben gemaakt toen ze eindelijk weer eens borlotti’s in de schappen aantroffen. De Italiaanse kievitsbonen zijn in de keuken van Villa Augustus namelijk zó populair dat je maar net geluk moet hebben om er een kilootje van mee naar huis te kunnen nemen. 


Dit seizoen hadden Kate en Karlijn vijftien meter moestuin vrijgemaakt om aan de grote vraag naar borlotti’s tegemoet te kunnen komen. Het rood gemarmerde boontje wist wel raad met al die ruimte. De oogst ervan was royaal, met dank aan de voorzorgsmaatregelen van de tuinploeg. Ze kweken alle bonenplantjes eerst in de kas op om zo hun jonge blad tegen de vraatzucht van slakken te beschermen. Eenmaal in de volle grond worden ze ook dan zo veel mogelijk vrij van slakken gehouden. Dat heeft succesvol uitgepakt. Voor het restaurant maakte chefkok Arthur in augustus cassoulet van borlotti’s.

Cassoulet met borlottibonen

 Alle overige bonen die in Villa Augustus uit de grond komen, presteerden navenant. Door de hete en droge zomer waren ze al vroeger dan gewoonlijk op hun top, zowel in aantallen als in formaat. Kate en Karlijn zijn blij met een het nieuwe ras haricots verts en de gekleurde wortels waarop ze zijn overgeschakeld, en ook de opbrengst aan witte bonen, sojabonen en sperziebonen was overvloedig. Los van het mooie weer deed ook de extra bemesting met stikstof daarbij een duit in het zakje.  

Tuinman Jelle

4. Appels en peren

Op Dordwijk moesten de Groninger Kroon en de Zoete Kroon na vijftien jaar trouwe dienst worden gerooid. De appelbomen waren aangetast door heksenbezem, een sliertig schimmel met een specifieke voorkeur voor deze twee oude rassen. Maar geen nood, alle fruitbomen in onze nabijgelegen zustertuin en in Villa Augustus zelf waren dit jaar goed voor zo’n duizend kilo aan appels en peren, pruimen en kersen. 

Uit de boomgaarden in de Hoeksche Waard werd deze maand nog eens een ton aan appels en peren aan Villa Augustus geleverd. We maken er onder andere onze eigen vruchtensappen van, en uiteraard weten ze er in de bakkerij ook wel raad mee. 

Tuinman Daan

 De nauwlettende vormsnoei van het leifruit wierp dit tuinjaar letterlijk ook zijn vruchten af. Het tuinteam van Villa Augustus en Dordwijk krijgt er al enkele jaren onderricht in van senior-tuinman Daan, en die overdracht van ambachtelijke kennis betaalt zich uit. Alleen al van de berceau (de perenboog) in Dordwijk kwam dit seizoen 150 kilo aan dikke, zoete peren. In de berceau van Villa Augustus deed de Beurré Napoleon het al net zo fraai.

5. Prei

Vorig jaar mislukte de oogst van prei in zijn geheel door toedoen van de uienvlieg. Dit seizoen liet de Delia antiqua zich gelukkig niet zien, of tenminste: het beestje bleek afdoende op het verkeerde been te kunnen worden gezet door het preibed in de moestuin van Villa Augustus te verplaatsen en het met insectengaas te overspannen. Over schadelijke diertjes gesproken: ook de buxusmot werd in 2022 teruggedrongen, zodat we ­– anders dan in veel andere tuinen – al onze buxussen toch niet hebben hoeven rooien. En een no show van de meeldauw en de bladluis droeg in hoge mate bij aan de al genoemde hoge opbrengst van onze druiven.


6. Sla 

Net als vorig jaar is het ze ook dit seizoen weer gelukt: Kate en Karlijn kunnen de koks van Villa Augustus alle dagen door blijven voorzien van sla uit eigen moestuin. Zo eenvoudig als dat misschien lijkt, is het helemaal niet. Er komen strakke zaaischema’s en een anderszins efficiënte werkwijze aan te pas. Dus terecht dat het tuinteam trots is op elke krat knisperverse sla die ’s ochtends bij de keuken kan worden aangeboden. Voor Kate en Karlijn wordt dat nooit alleen maar routine. Zoals trouwens niets in de tuin enkel op routine kan worden gedaan. Elk jaar en elk jaargetijde brengt weer andere uitdagingen en verrassingen met zich mee. 

Nu al kijken ze uit naar het voorjaar van 2023 als de nieuw aangeplante asperges, de zeekool en de rabarber zich moeten gaan bewijzen. Maar goed, nu eerst nog even aan de slag met wat de moestuin en de boomgaard deze herfst en winter nog voortbrengen. Want zo lang de vorst achterwege blijft, kan er nog volop worden geoogst. Waaronder Noordberger-herfstvijgen, cavolo nero, aardperen, bieten, knolselderij en andere knollen, flower sprouts, spruitjes, diverse kolen en mispels.