Wat mogen we dit jaar zoal uit de moestuin en de boomgaard van Villa Augustus verwachten? Met onze tuinders Kate en Lotte maken we een rondje langs de groentebedden en de fruitbomen, terwijl zij vertellen.

Maar eerst nog even met ze teruggeblikt op het voorbije jaargetijde. De winter was relatief koud, met de nodige vorst en sneeuw. In hoeverre drukken die weersomstandigheden nu nog hun stempel op het huidige, net begonnen groeiseizoen?

Kate: ‘Alles wat we nu hebben geplant en ingezaaid, zal daardoor net iets trager uit de grond komen dan te doen gebruikelijk. Het kan een paar weken schelen.’

Lotte: ‘De grootste vertraging zit ‘m eigenlijk niet in het weer, maar in de achterstallige leveringen die groothandels in pootgoed en zaden nu aan het wegwerken zijn. Ze hebben dit jaar 70 procent meer bestellingen binnen gekregen dan anders. Door corona.’

Kate: ‘Veel particulieren hebben het afgelopen jaar klaarblijkelijk het plan opgevat om een eigen moestuin te beginnen, en de tuinderijen kunnen die extra vraag naar plantjes op dit moment niet aan. Wij kregen hier de uien en aardappelen veel later binnen dan in de jaren daarvoor. Op Dordwijk [de zustertuin van Villa Augustus, eveneens in Dordrecht] wachten we er nog steeds op.’

Corona

Voor Kate (foto hierboven), Lotte en de overige leden van de tuinploeg is dat wel het enige effect dat corona tot dusver op hun werk had en heeft.

Lotte: ‘Verder merken wij er in de tuin niets van.’

Kate: ‘Het enige verschil met voorgaande lentes is misschien dat we het restaurant en de Markt van Villa Augustus voorlopig met onze eigen oogsten kunnen bevoorraden. Zo lang de keuken alleen voor hotelgasten en het Villa Augustus-Thuismenu mag koken, hoeft de chef minder extra groenten en fruit bij biologische boeren in de omgeving bij te bestellen.’

Lotte: ‘O ja, wat we ook hebben gemerkt door corona: dat veel jonge koks het afgelopen jaar voor het eerst kwamen meehelpen in de tuin, omdat wij hier nog wél het een en ander te doen hadden.’

Kate: ‘Vonden ze ook leuk, hoor. Hoefden ze geen mondkapje op. En er waren volop jonge dames om van een afstandje te bewonderen.’

Oei, de preimineervlieg...

Dan de moestuin en de boomgaard zelf. Iedere beroepskweker en liefhebber weet dat de natuur ook daarin nog dikwijls haar eigen gang gaat. Dus er moeten door Kate en Lotte zowel tegenvallers als hoogtepunten uit het vorige tuinseizoen zijn te noteren.

Kate: ‘Om met die eerste te beginnen: we kregen te maken met een plaag van een insect dat we in Nederland nog maar net kennen, de preimineervlieg. De larven ervan kunnen tien jaar in de bodem overleven als die niet te koud is. Als ze eenmaal tot maden zijn ontpopt, vreten ze ook meteen een hele prei weg.’

Lotte: ‘Alle duizend preien die we in de zomer en winter in Villa Augustus en op Dordwijk hebben geplant, konden we er daarna ook weer uithalen en weggooien. Dit jaar bedekken we de grond in de preibedden met heel fijn insectengaas, zodat de vlieg er niet uit weg kan. Hopelijk helpt dat. Veel tuinders die met de soort te maken krijgen, wisselen er onderling hun eerste ervaringen over uit. Want met name de oudere generaties kwekers hadden er tot voor kort dus nog nooit van gehoord.’

Trots

Een andere tegenvaller was de invasie van de pruimzaagwesp. Een beestje waarmee de tuinploeg jaren geleden op Dordwijk al eens kennis mee had gemaakt, en dat zich vorige zomer in de boomgaard van Villa Augustus opnieuw aandiende. Het kostte de tuinploeg een fors deel van de pruimenoogst, zoals ook de bessenglasvlinder van zich deed spreken in de kruisbessen.

Kate: ‘Enfin, zo heb je elk jaar weer een paar nare verrassingen. Maar daar staan dan ook weer heel veel positieve resultaten voor een tuinder tegenover.’

Lotte: ‘Waar ik het trotst op ben, is dat we zelfs geen biologische bestrijdingsmiddelen meer toepassen. We spuiten niets meer, net zo min als we nog slakkenkorrels willen gebruiken.’

Kate: ‘We halen voortaan alle slakjes en bessenglaslarven met de hand van de aanplant af, in de wetenschap dat je een plaag soms heel goed kunt voorkomen als je tuin steeds helemaal schoon blijft.’

Nieuw in de bedjes

Met zichtbaar dezelfde trots lopen Kate en Lotte langs de bedden die nu al zijn gefreesd en ingezaaid met onder andere aardappelen, spitskool en ui. Even verderop ontluikt het eerste groen van de kropsla in de kassen, binnen enkele weken volgen ook de spinazie, de raapstelen, rucola, zeekool en de rabarber.

De verschillende rassen pepers die vorig jaar voor het eerst onder glas werden geteeld, staan ook nu weer in het teeltplan. Nieuwkomer daaronder is de Lemon Drop, een gele variant die zoals de naam al duidelijk maakt een hoge graad van pittigheid combineert met een citrussmaakje. 

Ook nieuw: Kate en Lotte gaan kailan (ook wel bekend als Chinese broccoli), citroengras, laos, gember en augurken kweken. Lotte: ‘De keuken van Villa Augustus is de laatste tijd veel in het zuur aan het inmaken, dus dan komen augurken in het teeltplan wel van pas.’

Extra tandje

Dat teeltplan stellen de twee vrouwen zelf op, waar de overige verantwoordelijkheden voor de boomgaard en moestuin door heel de tuinploeg van Villa Augustus/Dordwijk worden gedeeld. De pluktuin met bloemen komt als vanouds voor rekening van het duo Ada en Chris. 

Gezamenlijk hebben Kate, Lotte, Michael, Melvin en Jelle ondertussen alle verschillende, gespecialiseerde snoeitechnieken voor de citroenbomen, de moerbeien en het andere leifruit onder de knie, zodat die ook collectief kunnen worden uitgevoerd. En op hun beurt zijn de zwaardere en monotone taken in de tuin nu zo in schema gebracht dat iedereen er op zijn hoogst maar een halve werkdag mee wordt belast. 

Lotte: ‘In een diverse en gezonde tuin moet je ook divers en gezond werk aan je tuinders kunnen bieden. Vandaar dat we alle taken eerlijk onder elkaar hebben verdeeld, en voor zowel de mannen als de vrouwen in ons team.’

Kate, lachend: ‘Nou ja, wij vrouwen zetten misschien altijd wel een extra tandje bij. Wij houden het doorgaans gewoon langer vol, hè.’