Er zijn uitgebreide proeverijen en andere beraadslagingen aan voorafgegaan, maar nu is het dan toch zover. We hebben in het restaurant van Villa Augustus drie natuurwijnen aan ons assortiment toegevoegd. We sluiten ermee aan bij een ontwikkeling die zich nu wereldwijd aftekent: de uitgesproken voorkeur van een jonge generatie wijndrinkers en wijnboeren voor organische wijnen die zonder bestrijdingsmiddelen en kunstmest worden gemaakt en ook zonder chemische toevoegingen op het vat rijpen. 

Natuurwijn onderscheidt zich in dat opzicht nadrukkelijk van biologische. Want hoewel de druiven van die laatste weliswaar op volledig natuurlijke wijze kunnen groeien, worden bij de vinificatie ervan wel sulfiet, gisten en tannines gebruikt om de wijnen te conserveren. Natuurwijn bevat ten hoogste 1 mg sulfiet per liter (bij conventionele wijnen is dat 260 mg), en blijft verder van andere conserveringsmiddelen gevrijwaard. 

Van boers naar elegant

Je proeft het verschil met een 'gewone' wijn direct in het glas. Tot voor een aantal jaren geleden, toen de trend zich nog maar net aankondigde, was dat vooral vanwege het nogal boerse karakter van een natuurwijn, die wel eens kon ruiken naar een stal. Maar vandaag de dag kan een groot deel van het segment zich moeiteloos meten met de beste wijnen die op traditionele wijze worden gemaakt. 

Een mooie natuurwijn is net zo elegant, hij laat zich even  gemakkelijk als aperitief drinken als dat hij zijn mannetje staat in een wijnarrangement, en je hoeft niet per se een kenner te zijn om er de specifieke druiven en de puurheid van de ambachtelijke werkwijze in te herkennen. Bijkomend voordeel: door de afwezigheid van conserveringsmiddelen in natuurwijn heb je de ochtend erop ook minder of geen last van hoofdpijn als je er een glas te veel van drinkt.

Milan Nestarec

De Nach 2016 en de TRBLMKR 

Van de drie wijnen die we nu in Villa Augustus schenken, zijn er twee afkomstig van wijnbouwer Milan Nestarec uit Tsjechië. Onder liefhebbers van natuurwijnen staat hij aangeschreven als een van de besten in zijn vak. Met zijn vader en zus bezit hij in de regio Moravië een 10 ha grote wijngaard op een terroir dat rijk is aan mineralen. Hij teelt er onder meer de soorten Pinot Noir (subtiel) en Zweigelt (kruidig), die in elkaars gezelschap de Nach 2016 hebben opgeleverd. Een rode natuurwijn van 12,5 procent die even fris als spannend is. Onze smaaknotitie: kruidig, kersen, funky.

De tweede wijn die we van Milan Nestarec selecteerden, is de oranje TRBLMKR uit hetzelfde jaar en gemaakt van de Neuburger-druif. Dat oranje dankt de 'troublemaker' aan een oude vinificatiemethode die tegelijk met de opkomst van natuurwijn weer in zwang is geraakt. Anders dan bij de reguliere productie van witte wijn worden de schillen en pitten in dit procédé niet verwijderd voordat de druiven gaan fermenteren. Hun natuurlijke stoffen en tannines geven de most hun kleur terwijl die voor langere tijd in de wijnvaten rijpt. In Georgië wordt deze methode al duizenden jaren toegepast. 

Of het nou aan dat feestelijke oranje of aan iets anders ligt, laten we over aan iedere individuele wijndrinker die de TRBLMKR proeft. Maar feit is dat veel mensen definitief voor natuurwijn worden gewonnen wanneer ze eenmaal zo'n oranje variant in het aanbod aan hun lippen hebben gezet. De troublemaker '16 heeft een alcoholpercentage van 12,5 procent. We prijzen hem aan als aperitief, bij visschotels en schaal- en schelpdieren. Onze smaaknotitie: gelaagd, gebutste appel, spannend.

Weingut Brand van Daniel en Jonas Brand in de Paltz

De Wilder Satz

De derde wijn waarmee we je willen laten kennismaken, is de Wilder Satz van Brand Bros, het Weingut van de dertigers Daniel en Jonas Brand in de Duitse Paltz, een familiebedrijf dat al sinds 1891 bestaat. De Wilder Satz is een licht-troebele blend van Pinot Blanc, Chardonnay en de streekdruiven Müller-Thurgau en Scheurebe, met een alcoholgehalte van 11 procent. Lekker bij de borrel en, zoals importeur Wilde Wijnen bondig stelt, 'bij vogels'. Onze smaaknotitie: kiezelig, fris, dorstlessend.

Milan Nestarec en de gebroeders Brand hebben met elkaar gemeenschappelijk dat ze 'wilde' natuurwijnen maken; de naam Wilder Satz verwijst er al naar. In eigentijds wijnjargon wil dat zeggen dat ze helemaal géén sulfiet aan hun oogsten toevoegen, en ze dus al hun kaarten zetten op het natuurlijke proces dat van druiven wijn maakt. De afloop daarvan is niet altijd te voorspellen: de inwerking van zuurstof kan een vat met tienduizenden liters natuurwijn ook volledig bederven. Bevlogen natuurwijnmakers nemen dat risico op de koop toe.

Wilde wijnen en bieren

Daarnaast heeft 'wild' in kringen van natuurwijnmakers en -drinkers dan nog een tweede betekenis. Het woord staat ook een beetje voor 'weerbarstig'. Als om duidelijk te maken dat ze zowel in de geest als in de praktijk een andere overtuiging over wijnbouw zijn toegedaan dan de collega's die hun druiven nog met ongediertebestrijders bespuiten en chemische stoffen toevoegen aan hun wijnvaten. Met de tegendraadse namen die ze hun wijnen op de etiketten geven, wordt dat nog eens onderstreept. 

Een nieuwe traditie die ze delen met veel micro-brouwers van 'wilde' bieren. Zo introduceren in Villa Augustus binnenkort bijvoorbeeld ook het Dikke Lul 3 Bier. Maar daarover dan de volgende keer.

De drie natuurwijnen zijn in Villa Augustus, buiten de vaste kaart om, alleen per fles verkrijgbaar. Ze staan vermeld op het krijtbord boven onze openkeuken.

Prijzen: Wilder Satz 2018 € 35,00, Nach 2016 € 42,50 (1 ltr), TRBLMKR '16 € 47,50.