Kijk in het hotel of restaurant naar buiten en het uitzicht kan je niet bedriegen. Onze moestuin is nu echt, werkelijk en onmiskenbaar hélemaal leeg. Eind januari zijn de allerlaatste gewassen naar binnen gehaald, waardoor we al onze groenten, kruiden en paddenstoelen voorlopig van onze vaste leverancier zullen moeten betrekken. Ondertussen kan het tuinteam van Villa Augustus dan met de voorbereidingen op het nieuwe oogstseizoen beginnen.

Karlijn met de laatste boerenkool uit de moestuin.

Dat biedt ze ook in een ogenschijnlijk lege en verlaten moestuin al werk genoeg. Want voordat er opnieuw kan worden ingezaaid en aangeplant, moeten de komende maanden natuurlijk eerst weer alle bedden op de schop.  Met Karlijn (van de groenten en kruiden) en Jelle (hovenier en onder meer verantwoordelijk voor de boomgaard en het leifruit) lopen we de tuinkalender door. In het rijtje hieronder de klussen die je ze in februari en maart in Villa Augustus zult zien uitvoeren, voorts enkele opvallende veranderingen in het beeld van de tuin, en ook wat nieuwe gewassen die je er in de lente en zomer kunt aantreffen.

Kantjes steken

Niet het allerleukste taakje van een tuinier, maar wie eer wil inleggen met zijn of haar stukje grond zal er even liefdevol en met net zo veel toewijdig aan beginnen als, zeg, een moeder voor wie de dag begint met luiers verschonen. Liggen alle bedden en paadjes er weer keurig afgestoken bij, dan moet er nog twaalf kuub aan compost en biologische bemesters door de bodem worden gemengd. Dus wandelaars en naarbuitenkijkers kunnen dadelijk alvast volop activiteit van kruiwagens tegemoet zien. Erna volgt traditioneel het frezen van de grond die op die manier luchtiger wordt gemaakt.

Snoei van de druiven in de kas, jaarlijks steeds in december/januari.

Het tuinplan

Gelukkig, dat tuinplan is er al. In december hebben Karlijn en haar collega Kate zich daarover al met tuinman Daan gebogen. Het beeld van de moestuin zal ook in 2024 niet heel ingrijpend veranderen, maar trouwe bezoekers van Villa Augustus kunnen er niettemin enkele veranderingen in ontwaren. De kleine en heel geschakeerd beplante bedden in binnentuin blijven zoals ze zijn, terwijl de grotere ‘P-bedden’ aan de randen dit tuinjaar niet meer voor de teelt van verschillende groenten en kruiden worden opgedeeld. Ze zijn volledig gereserveerd voor de gewassen waarvan de keuken de grootste volumes wil. Karlijn: ‘Daardoor wordt de aanblik van de tuin net wat stoerder en wat robuuster.’

Afscheid van de andijvie.

Wat de keuken wil

Die wil van het voorjaar tot de winter altijd kunnen beschikken over allerlei soorten verse sla (en dat lukte de tuinploeg al), en onder andere meer venkel, romanesco-bloemkool en kruiden als peterselie, tijm, mosterdblad en rozemarijn. Plus een grotere variëteit in bijvoorbeeld de formaten van bieten. Extra targets zodoende dus voor Karlijn, Kate en hun moestuincollega’s. De meiraapjes en andijvie zijn uit het huidige tuinplan verdwenen. Wie in het restaurant op een stamppotje van die groenten had gerekend, moet dus worden teleurgesteld. Karlijn heeft alle wensen van de koks alvast handenwrijvend aangehoord: die zullen nog eens wat gaan meemaken. ‘Het gaat allemaal lukken, en we hebben er zin in!’

Nieuwe gewassen

Ja, de koks van Villa Augustus hebben zo hun eigen verlanglijstjes, maar ook de tuinders hebben een stem in het kapittel hebben als het gaat om de groenten- en kruidensoorten die ze telen, en de specifieke rassen waarmee ze dat willen doen. Het keukenteam mag om meer tomaten vragen en een voorkeur uitspreken voor hun kleuren en formaten (coeur de boeuf, cherry, kers, etc), maar Karlijn en Kate bepalen uiteindelijk welke biologische rassen ze daarvoor kiezen. 

De Ananas Noir en de Atomic Sunset

Wat betreft die tomaten: van leverancier Vertiloom zijn onlangs lieve, fraai gestrikte envelopjes met zogeheten ‘heirloom’-zaden binnengekomen Onder andere de Berner Roos, de Ananas Noir en de Atomic Sunset debuteren straks in de kassen van Villa Augustus. Karlijn: ‘Alleen al het speuren naar bijzondere en veelbelovende tomaten maakt mijn werk  zo leuk. Als tuinder is het alsof je je gang mag gaan in een snoepwinkel. We kunnen eigenlijk ook niet wachten totdat we met het voorzaaien mogen beginnen.’  

Extra leuk

Ontdekkingen op zich vormen de aparte namen die kwekers steeds weer bedenken voor nieuwe rassen tomaten (zie boven). Elke zadencatalogus bevat er wel weer een aantal. Zelfs iemand die ver af staat van het wereldje moet eraan af kunnen lezen dat nieuwe generaties kwekers toch met hun tijd mee willen; hoe kom je anders op zo’n sciencefiction-achtige vondst als Atomic Sunset? Overigens zijn aardappeltelers dan nog wel een stuk traditioneler. Die vernoemen hun nieuwe bintjes of eigenheimers nog veelal naar hun vrouwen, minnaressen, voorouders (de ‘Grandfather Martino’) kinderen of kleinkinderen, of met een verwijzing naar hun geografische herkomst, zoals de Frieslander.

Inmiddels gerooide, want door de prachtboomkever aangevreten perenbomen.

De fruitboomgaard

Zoals we al eerder vermeldden zijn de perenbomen in de boomgaard van Villa Augustus, op één kwakkelende stoofpeer na, allemaal gerooid door toedoen van de schadelijke perenprachtboomkever. Ervoor in de plaats gekomen zijn nieuwe appelbomen die het gelukkig wél prima af gaat, al zal het nog een poosje duren voordat ze ook gaan leveren. 

Het leifruit

Jelle: ‘Belangrijkste verandering in onze fruitteelt is de aanplant van nieuw leifruit. Daarvan hebben we vorig jaar een aantal basisvormen bij een kweker aan de Belgisch-Franse grens gekocht die we ter hoogte van de limonaia gaan aanplanten. Tegelijkertijd kweken we zelf ook leifruit op vanaf eenjarige spillen, om straks op de enten daarvan ook zelf die basisvormen te kunnen maken. Een project van lange adem, want daarmee kunnen we pas in voorjaar 2025 echt mee beginnen. Maar iets om heel erg naar uit te kijken. Onze leermeester in leifruit, Jan Freriks, is pas overleden, maar we zijn er als tuinteam van overtuigd dat we het nu zelf moeten kunnen.’

Hoera, een nieuwe dienstfiets

Jarenlang was de personenauto van tuinvrouw Kate tegelijk ook de bedrijfswagen waarin we de oogst van onze zustertuin op Landgoed Dordwijk naar de keuken van Villa Augustus reden. Helaas kocht Kate onlangs een fijne, nieuwe en dus helemaal schone auto en moesten we op zoek naar een alternatief vervoermiddel. Het werd deze elektrisch aangedreven superbakfiets waarmee we de eerste gesslaagde proefritten al achter de rug hebben. We gaan hem voor iedereen in Dordt en ver daarbuiten nog extra herkenbaar maken met een uit duizenden herkenbare Villa Augustus-foiling van Dorine de Vos op de laadbak.