Eten met je ogen: kijkje in de wondere wereld van Martin Jarrie

20 december 2019

Veel regelmatige bezoekers van Villa Augustus zijn door de jaren heen vanzelf liefhebbers geworden van het werk van Martin Jarrie. In het restaurant en de limonaia hangen drie schilderijen van deze Parijse kunstenaar. In onze markt zijn daarnaast ook boeken, kaarten en affiches van zijn hand te koop.  Onder de titel Manger avec les yeux wijdt Museum Belvédère in Heerenveen tot en met 5 april een grote tentoonstelling aan zijn oeuvre. Mede-oprichter en art-director Dorine de Vos van Villa Augustus is Jarrie-fan van het eerste uur. Ze vertelt er hieronder over:

Martin Jarrie en Dorine de Vos in de limonaia van Villa Augustus 

'Ik kan goed bewonderen, en Martin Jarrie bewonder ik al heel lang. Ik knipte vroeger zijn illustraties al uit de Télérama, de Franse radio- en tv-gids. Jarrie, zoals ik hem ook persoonlijk steevast aanspreek, is in eigen land waarschijnlijk bekender als illustrator dan als kunstenaar. Ik vermoed dat wij in Nederland net iets meer van zijn tekeningen houden. Misschien dat wij hier meer humor hebben, waar ze in Frankrijk liever voor de grote cultuur gaan? 

Nou, klopt mogelijk toch niet helemaal. Ze koesteren er zeker ook hun illustratoren. Want kijk eens naar al die kinderboeken die de Fransen jaarlijks uitgeven. Dat is een ongelofelijke hoeveelheid, niet normaal. In La Hune, de beroemde boekwinkel in Quartier Latin, kon je alle grote en kleinere namen onder de Franse illustratoren vinden. In de jaren dat ik regelmatig in Parijs kwam, kocht ik er alle cahiers en boeken van Jarrie die ze er op de plank hadden. Toen ik hem voor het eerst ontmoette, kende ik veel van zijn werk dus al van alle boeken en uitgeknipte tekeningetjes die ik van hem heb verzameld. 



Martin Jarrie bereidt zijn verkoopexpositie voor in Galerie Herfst in Villa Augustus

Verlegen

Het was ook in Parijs dat we met elkaar kennismaakten op een huisfeestje van een galeriehouder . Jarrie is best verlegen, en zelf hou ik ook niet echt van dat soort gelegenheden, maar we raakten met elkaar in gesprek en van het een kwam het ander. Ik werd uitgenodigd om hem in zijn studio te komen opzoeken, waar hij me lades vol tekeningen liet zien waarvan ik er een paar heb gekocht. Korte tijd daarna verwierven we voor Villa Augustus ook het schilderij van de zwarte citroen dat in de limonaia kwam te hangen en dat met het roodwit-geblokte theekopje in het restaurant. (Beide zijn op de tentoonstelling te zien). Het portret van de tuinlieden, dat ook een plek in het restaurant kreeg, lieten we door hem in opdracht maken. Om Jarrie nog breder onder de aandacht te brengen, hebben we in Galerie Herfst in het hotel daarna ook twee keer een tentoonstelling van zijn werk georganiseerd. De portretten van bloemen en groenten passen natuurlijk ook supergoed bij Villa Augustus en hadden veel succes.

Magic

Wat meteen al opviel, was dat Martin Jarrie in Nederland toen al meer liefhebbers telde dan ik dacht. Veel kunstenaars en mensen uit de grafische wereld bleken hem te volgen. Hans Boer, die nu de Jarrie-tentoonstelling in Museum Belvédère organiseert, volgde Jarrie ook al jaren. Dora Urai van galerie Adoráble in Den Haag zag zijn werk bij Galerie Herfst in  Villa Augustus en introduceerde Jarries schilderijen op de KunstRAI en andere Nederlandse beurzen. Daarnaast trok zijn werk nieuwe fans aan door de boeken, ansichtkaarten en affiches die we in onze markt van hem verkochten. Niet alles wat we in Galerie Herfst exposeerden, was ook heel duur. Zijn illustraties voor tijdschriften zijn voor iedereen betaalbaar gebleven. Voor hooguit tweehonderd euro kun je al iets van hem op de kop tikken. Dat is magic, toch?!


Jarrie is ook een beetje een kluizenaar, hè. Hij zit het liefst in zijn atelier aan zijn werktafel, met voor hem dat heel precies opgestelde rijtje penseeltjes en verftubetjes. Gewoon fijn werken. Hij lijkt daarin in niets op Nathalie l'Ete, zijn landgenote en collega van wie we in de markt van Villa Augustus ook veel hebben. En ook zij exposeerde in galerie Herfst. Nathalie is een beroemdheid in Japan, China en Amerika, en is in haar verschijning zelf een kunstwerk. Jarrie is niet bezig met het profileren van zichzelf en het uitbouwen van zijn commerciële activiteiten. Hij heeft voor de catalogus van een  grote tentoonstelling in Lissabon zijn autobiografie getekend. Daarin zie je Jarrie als jong ventje in zijn ouderlijk huis dromerig uit het raam staren. Zo heet hij niet echt trouwens. Zijn naam is Jean-Pierre Moreau. Jarrie is de naam van het dorp in de Vendée waar hij vandaan komt. Een dorpsjongen in Parijs. Dát is Martin Jarrie. Hij kan ontroeren. Je kijkt naar zijn tekeningen en doeken met een glimlach.

Steinberg, Babar en Gummbah

Wij zijn vakgenoten, ja. Maar zo heb ik eigenlijk nooit naar onze vriendschap gekeken. Mijn eigenlijke werk is interieurs ontwerpen, illustreren heb ik er altijd bij gedaan. Dat is een vak op zichzelf, een specifiek talent van anderen die ik daarin toch hoger acht. Behalve Jarrie zijn er nog zo veel meer kunstenaars die ik om die reden bewonder en van wie ik werk heb, zoals Maira Kalman, Harriët van Reek en Geerten ten Bosch. Door de jaren heen heb ik zo werk van tekenaars gekocht, waaronder ook dat van Sempé en Saul Steinberg. Als kind was ik al dol op Babar. Bij mij thuis heb ik de deuren van de elektriciteitskast helemaal volgeplakt met cartoons van Gummbah, die ik ook fantastisch vind. Maar ik moet er zo langzaam maar zeker toch echt mee stoppen. Het is te veel intussen. Ik kan niets meer kwijt, het is ontzamelen geblazen. Ik geef ook al best veel weg. Ernest van der Kwast krijgt bijvoorbeeld bij elk nieuw boek dat hij publiceert een Jarrie-tekening van me. 

Een van mijn favoriete aankopen blijft de kroonluchter Tide in de markt van Villa Augustus. Nu praat iedereen over hergebruik en de plastic soep in de oceanen, maar het statement dat Stuart Haygarth ermee maakte, was twaalf jaar geleden nog echt nieuw en bijzonder. Het is een vrolijke vorm van hergebruik bovendien. Met de koffiekan van cortenstaal van Klaas Gubbels in de tuin ben ik ook nog steeds blij. Maar dat geldt net zo goed voor het schilderij van Jasper Krabbé in de lobby en het keramiek van Beate Reinheimer en Laura de Moor, als voor de oud-Hollandse landschapjes op de hotelkamers.


Beetje vol

Tja, het raakt ook in Villa Augustus een beetje vol. We hebben veel ramen en weinig muren, natuurlijk. Ik heb nu wel voorgesteld om eens wat dingen te gaan verhangen. Kijken alle gasten die in het restaurant altijd op hetzelfde plekje gaan zitten weer eens naar wat anders. Ik beschouw dat als ontwerper toch een beetje als mijn eerste taak: mensen inspireren door ze te laten kijken.'


Over Martin Jarrie

Martin Jarrie (1953 ) groeide op in een boerengezin op het Franse platteland, met  Jarrie als jongste. Dertig jaar terug verhuisde hij naar Parijs, maar de natuur en de oogst van de velden en boomgaarden zijn altijd onderwerp van zijn schilderijen en tekeningen gebleven. 

Daarnaast zijn er talloze fenomenen waardoor Jarrie zich geïnspireerd weet: door de anatomie van het menselijk lichaam en de 'machine' die daarbinnen zijn werk doet, door de Griekse mythologie, door vreemde uitvindingen, fabeldieren en door typografie, woordenboeken en encyclopedieën. Kunststromingen waardoor hij zich weet beïnvloed, zijn onder meer het surrealisme, de Italiaanse primitieven en de art brut. Zijn werk is geestig, ernstig, ontroerend, teder en vreemd vol fantasie en poëtisch.

Martin Jarrie illustreert zijn eigen boeken, en tekent in opdracht o.a voor internationale kranten en tijdschriften, waaronder The New Yorker. Verder maakt hij vrij werk en objecten.  Zijn werk is veelvuldig met prijzen onderscheiden. Martin Jarrie was in 2012 Queen of the Secret Garden in Villa Augustus. Eerder schreven we op dit weblog hier een verhaal over hem.

Boeken en affiches

Boeken van Martin Jarrie in de markt:

Hėros, Rêveur de cartes, Les Étonnants animaux, Une cuisine grande comme un jardin, Hyacinthe et rose, Bon appétit!, Martin Jarrie 100 gouaches 

en l'Alphabet fabuleux de Martin Jarrie.

De affiches van Martin Jarrie in de markt, gedrukt in kleine oplage en reproducties van diverse groenteportretten uit het boek Cuisine grande comme un jardin.A1-formaat: € 49, A2-formaat € 39.