De neus van wijnleverancier Guus bewijst zich al jaren

3 november 2017


Guus is al wijnleverancier van Villa Augustus sinds de opening ervan in 2007. Een lange zoektocht naar de juiste man voor die klus is er indertijd niet aan voorafgegaan. Eigenaren Daan van der Have, Dorine de Vos en Hans Loos kenden Guus al lang voordat ze hun nieuwe zaak in Dordrecht begonnen. Van 1987 tot 2001 betrokken zij z’n wijnen ook al voor hun café-restaurants en Hotel New York in Rotterdam.

Nóg veel eerder was er zelfs een poosje sprake van geweest dat Hans en Guus het in de wijnhandel samen zouden gaan maken. Dat zat zo: nadat ze als brugklassers vriendschap hadden gesloten en vervolgens gebroederlijk de middelbare school op het Calandlyceum in Rotterdam-Schiebroek hadden afgemaakt, wilde Hans aan de bak als eigen baas. Maar ja, waarin?

De wijnboeren af

Guus had wel een idee over de kant die ze eventueel met z'n tweeën op konden: de import van wijnen uit Frankrijk, met hun gedeelde ervaringen in de druivenpluk in de Mâconnais als startkwalificatie. In de 'golfplaten' Citroën HY van Hans zijn ze ook daadwerkelijk een keer of twee, drie een hele trits Franse wijnboeren af geweest.

Helaas, op een enkel restaurantje na was er vanuit de horeca geen interesse voor de flessen waarmee 'Loos & Van Otterloo, wijnkopers sinds 1980', zoals het in hun nog maagdelijke drukwerk heette, terugkeerden.  Hans nam daarna een bijbaantje in het Rotterdamse jazzcafé Dizzy, om later in diezelfde horeca zijn kans als ondernemer alsnog te grijpen toen hij met Daan eerst grandcafé Loos in het Scheepvaartkwartier en in 1993 met Daan en Dorine ook Hotel New York opzette.

In wijnhoofdstad Bordeaux ging Guus begrijpen 'hoe het allemaal in elkaar stak'

Guus verhuisde op zijn beurt naar Amsterdam waar hij een paar jaar muziekwetenschappen studeerde, totdat zijn fascinatie voor wijnen hem uiteindelijk definitief in zijn greep kreeg. Een slijterijdiploma en diverse oorkondes van vinologiecursussen leidden de stap in naar een serieuze wijnopleiding aan het Institut d'Oenologie in Bordeaux. 'Dat was voor mij de openbaring', blikt Guus terug. 'Vanaf dat moment begon ik echt te begrijpen hoe het allemaal in elkaar stak.’

Vanuit een wijnpakhuis aan het Zwaanshals in Rotterdam, bevoorraadde hij als gezegd de keten van café-restaurants die Daan, Dorine en Hans ondertussen al hadden opgezet (Dizzy, De Unie, Zochers', Floor, Loos, Lux, Westerpaviljoen en Merz in Dordrecht), maar Guus wilde meer. Begin jaren negentig vestigde hij Wijnhandel Van Otterloo in drie geschakelde, negentiende-eeuwse pandjes aan de Benthuizerstraat. 

Madame Maigret

Eentje daarvan werd door Marysia Kwindacz (tegenwoordig bij Villa Augustus verantwoordelijk voor de bloemboeketten) in bistro-stijl ingericht als proeverij. Het schitterende wijnlokaal verwierf in de tien jaar van zijn bestaan een welhaast legendarische status in de stad, net als de typisch Franse bouchon Madame Maigret waarmee Guus in 2004 andermaal een nieuwe wending aan zijn leven gaf.

In dat eveneens door Marysia ingerichte restaurantje wilde Guus nog een ander talent van hem aanboren. Grootgebracht door een moeder die lesgaf in de Franse keuken zag hij ook voor zichzelf ineens een toekomst als kok weggelegd. Dat bleek hem in Madame Maigret ook inderdaad moeiteloos af te gaan. Maar het succes van de menu's en de wijnen die hij er serveerde, bleek uiteindelijk niet te kunnen opwegen tegen de lange uren die hij er in de keuken en in tweede instantie als gastheer draaide.

 'Ik moest constateren dat het runnen van een restaurant mijn roeping toch niet was', zegt Guus. 'Ik ontvang graag, maar ik ben geen avondmens, zo werd ook toen weer duidelijk. En als je vijf jaar jaar lang nooit eerder in bed ligt dan rond 01.00 uur 's nachts is dat wel een aspect dat steeds sterker gaat meetellen.'

Guus stortte zich na de verkoop van Madame Maigret (nu even populair nu als Mevrouw Meijer) weer helemaal in de wijnimport. Villa Augustus werd tien jaar geleden grootafnemer van de 60.000  flessen die hij onder de bedrijfsnaam Terroirwijn jaarlijks uit Frankrijk (50 procent), Italië (40) en Spanje, Duitsland en Oostenrijk (10) laat overkomen. 

'Je staat op elke beurs weer voor verrassingen'

'Ik heb ervoor gekozen om me te beperken tot het Europese aanbod', vertelt Guus over dat assortiment. 'Een reden daarvoor is dat ik me nooit zo heb verdiept in wijnen uit de Nieuwe Wereld. Maar los daarvan: er valt ook voor mij nog zó veel te ontdekken in wat er op ons eigen continent aan wijnen worden gemaakt. De wijnwereld is de laatste tien, vijftien jaar compleet veranderd. Je staat op elke vakbeurs weer voor verrassingen.'

Duurzaamheid

Een van die veranderingen is de duurzame wijze waarop veel grote en kleine wijnboeren inmiddels zijn gaan werken. Zeven van de tien wijngaarden die aan Terroirwijnen leveren, produceren biologische of biodynamische wijnen. Guus: 'Je komt er als wijnproducent gewoon niet meer mee weg als je je op een of andere manier niet bezighoudt met duurzaamheid. De aanwezige kennis en huidige technieken in de viticultuur maken dat ook mogelijk. Die zijn zover ontwikkeld dat wijnboeren met veel minder chemie in zowel de wijngaard als in de kelder terechtkunnen. Meer dan ooit is de wijnboer een vakman die op hbo- of academisch niveau met zijn product bezig is.'

En wat die verrassingen betreft: op elke handelaarsbeurs en in elk wijnhuis waar Guus jaarlijks komt proeven, kan hij weer iets nieuws en bijzonders in het aanbod verwachten. 'Een Chateauneuf du Pape uit 2015 kan totaal anders smaken dan die uit 2014. De zoon die een perceel druiven van zijn vader overneemt, kan daar iets volstrekt anders uit tevoorschijn toveren dan in de jaren ervoor. Want hoe goed de technieken in de sector vandaag de dag ook zijn mogen, het draait nog altijd om mensen daarin om er iets prachtigs mee tot stand te brengen. Dát blijft me eindeloos boeien.'

Natuurwijn

Van de meer dan honderdtwintig verschillende wijnen die Guus in zijn huidige pakhuis aan de Rotterdamse Coolhaven heeft opgeslagen, is maar een enkele een heuse vin nature, ofwel een wijn die is gemaakt zonder fabrieksgisten, zwavel en overige additieven, en waarvan ook de druiven zonder kunstmest zijn geteeld. In jonge, hippe restaurants in New York, Londen, Parijs, Amsterdam en Rotterdam staan natuurwijnen in groten getale op de kaart, maar het fenomeen heeft Guus nog niet overtuigd.

'Negen van de tien natuurwijnen vind ik technisch nog niet goed genoeg, omdat ik er vaak aroma's en smaken in tegenkom die ik als 'niet-schoon" bestempel. Dan zeg ik er meteen maar bij dat ik van de oude school ben: als ik als wijnhandelaar altijd één principe hebt nagestreefd dan is het dat wijnen zuiver moeten zijn. Zodra ik in een glas ook maar iets proef dat die zuiverheid tenietdoet, dan haak ik af.

'Persoonlijk denk ik dat je alleen een kwaliteits-natuurwijn kunt maken als álle omstandigheden in de wijngaard en de kelder optimaal zijn en ook de druivenoogst nergens rot of schimmel vertoont. Dat is vrijwel nooit de praktijk, en dus hou ik problemen met het resultaat dat het merendeel van de natuurwijnen oplevert.'

Bijna alle wijnproducenten van Guus maken hun wijnen zonder chemische toevoegingen. Het zwavelgehalte ervan is ook laag tot zeer laag, namelijk 30 tot 50 mg per liter. Helemaal zonder zwavel werken kan er onder meer toe leiden dat ze in het glas nadrukkelijk ruiken naar 'stal' of, zoals Onno Kleyn ooit in de Volkskrant schreef, 'naar een na een lang ziekbed overleden kaas uit Frankrijks diepste binnenlanden'.

'Ik hou van ingetogen, vaak klassieke wijnen'

Wat hij zelf het liefst drinkt? Ook in dat opzicht is hij van de oude school, lacht Guus: 'Ik hou van ingetogen, vaak klassieke wijnen. Licht, fris en verteerbaar, dus met niet te veel hout. Ik drink heel graag een Chablis als die echt goed is, en ook een rode Bourgogne die aan de beste maatstaven beantwoordt. Als aperitief kies ik voor bubbels. Dat hoeft niet per se altijd champagne te zijn, een simpele maar schone cava is ook prima.' 

Aan het advies van de Gezondheidsraad die alcohol drinken sinds kort volledig uit den boze acht, houdt hij zich dus niet. 'Nee, al heb ik uit zelfbescherming lang geleden al de stelregel ingevoerd dat ik drie dagen per week geen alcohol drink. En dat bevalt me ook als wijnhandelaar prima.'


  • Guus van Otterloo

    Guus van Otterloo

  • De 'golfplaten' Citroën waarmee Guus en Hans de Franse wijnboeren af gingen

    De 'golfplaten' Citroën waarmee Guus en Hans de Franse wijnboeren af gingen

  • Guus uitgeteld na een dag druivenpluk in de Mâconnais

    Guus uitgeteld na een dag druivenpluk in de Mâconnais

  • Wijnen van Villa Augustus

    Wijnen van Villa Augustus

  • Proeven in Villa Augustus, met op de voorgrond souschef Normen

    Proeven in Villa Augustus, met op de voorgrond souschef Normen